zondag 9 maart 2008

Strafrecht? Waarom eigenlijk?

Mensen die het strafrecht helemaal willen afschaffen zijn tegenwoordig een bezienswaardigheid. In een hele radicale uitleg van het liberalisme wil geven, valt dat standpunt best te verdedigen. Laat de staat zich beperken tot het handhaven van het recht tussen burgers die voor zichzelf en elkaar opkomen.



In Amerika kennen ze dan wel geprivatiseerde gevangenissen, maar Nederland heeft met Peter R. de Vries toch maar mooi de primeur van de geprivatiseerde vervolging. Geen lullige jury met 12 leden, maar eentje met 7 miljoen voor de buis. Alleen een bindende stemming per sms aan het eind had in dit format nooit mogen ontbreken. Met wat kruisbestuiving tussen De Gouden Kooi en Oz kunnen we het gevangeniswezen trouwens een stuk rendabeler maken.

Voor de saaie figuren die echte vernieuwing uit de weg gaan, kiezen waarschijnlijk toch voor het handhaven van het strafrecht. Zelf ben ik ook zo'n saai figuur.
Maar als liberalen zich keren tegen de verslaving aan overheidszorg is het in ieder geval nuttig ook kritisch te kijken naar het strafrecht.

In een vrije samenleving is 90% van de normhandhaving een kwestie van zelfdiscipline, 90% van de schendingen die overblijven horen we in de samenleving onderling zelf te corrigeren en voor de resterende 1% moet er dan een uiterst effectief strafrecht zijn.
Als de eerstgenoemde percentages maar een beetje zakken, zeg van 90% naar 80%, is er opeens vier keer zoveel werk voor justitie. En het effect van 'the permissive society',ook wel: 'het lakse samenleven', is misschien nog wel meer dan 10%.

Strafrecht is een onmisbaar sluitstuk van de rechtshandhaving in een vrije samenleving. Maar met strafrecht alleen, kunnen we het recht niet handhaven. Niet in een vrije samenleving. Daarmee komen we vanzelf bij de vraag wat de zin van het strafrecht is, een vraag waar in de literatuur veel antwoorden op worden gegeven. Maar ik ben benieuwd wat jullie er van denken.

Waarom worden misdadigers berecht?

a. Laatste redmiddel tegen mensen die zich door niets anders laten weerhouden.
b. Maakt duidelijk waar we als samenleving de grens trekken.
c. Veel misdaad wordt voorkomen doordat mensen straf vermijden.
d. Een wandaad moet worden vergolden.
e. Het slachtoffer moet genoegdoening krijgen.
f. Zolang iemands vrijheid wordt beperkt kan hij moeilijker nieuwe misdaden begaan.


1. Zijn er wat jou betreft nog andere redenen van belang?


2. Wat is of zijn voor jou de belangrijkste redenen in het rijtje?


3. Welke van bovenstaande redenen verdienen in de praktijk meer aandacht?

Geen opmerkingen: